Wykaz odpustów Kościoła Katolickiego
zatwierdzony Dekretem Papieża Pawła VI
29 czerwiec 1968 r.
ODPUSTY JAKO WIELKI DAR MIŁOSIERDZIA BOŻEGO
Uzyskiwanie odpustów przez wiernych w Kościele katolickim ma wielowiekową już tradycję. Odpust zupełny jest to darowanie człowiekowi przez Boga wszystkich kar doczesnych, należnych za grzechy odpuszczone już co do winy w sakramencie pokuty. Kto uzyska odpust zupełny dla siebie uniknie kar czyśćcowych. Kto uzyska odpust zupełny za zmarłych – ratuje dusze z czyśćca.
WARUNKI UZYSKANIA ODPUSTU
Wykluczyć wszelkie przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu, nawet powszedniego (dyspozycja).
Wykonać czynności obdarzone odpustem.
Wypełnić trzy warunki:
Spowiedź sakramentalna lub bycie w stanie łaski uświęcającej;
Przyjęcie Komunii Świętej;
Odmówienie modlitwy w intencjach Ojca Świętego.
Jeżeli jest brak pełnej dyspozycji wykluczenia upodobania do jakiegokolwiek grzechu, odpust będzie tylko cząstkowy. Trzy warunki: spowiedź, Komunia Św. i modlitwa w intencjach Ojca Św. mogą być dopełnione w ciągu wielu dni przed lub po wypełnieniu danej czynności nagradzanej otrzymaniem odpustu, ale musi być między nimi łączność. Po jednej spowiedzi sakramentalnej można uzyskać wiele odpustów zupełnych, a po jednej Komunii Św. i jednej modlitwie w intencji Ojca Św. można uzyskać tylko jeden odpust zupełny.
WYKAZ ODPUSTÓW ZUPEŁNYCH
Odpusty zupełne, które można uzyskać każdego dnia:
odprawienie adoracji Najświętszego Sakramentu przez pół godziny. natomiast za samo tylko nawiedzenie Najświętszego Sakramentu odpust cząstkowy.
Za pobożne czytanie Pisma św. przez pół godziny z należnym szacunkiem dla Słowa Bożego i traktowanie tej czynności jako czytanie duchowe. Za każdorazowe czytanie Pisma Św. pod tymi samymi warunkami, ale przez krótszy czas – odpust cząstkowy
Za odprawienie Drogi Krzyżowej. Warunki:
trzeba odprawiać to ćwiczenie w miejscu, gdzie jest prawnie założona Droga Krzyżowa (w kościele, na placu przykościelnym itp.);
rozmyślać Mękę Pana Jezusa (treścią rozmyślania nie muszą być kolejne stacje);
trzeba przechodzić od jednej do drugiej stacji. Jeżeli Drogę Krzyżową odprawia się publicznie i trudno jest wszystkim wiernym przechodzić od stacji do stacji, wystarczy gdy przechodzi prowadzący to nabożeństwo lub osoba z krzyżem, a inni wierni pozostają na swoim miejscu. Kto w ten sposób, z powodu słusznej przeszkody, np. choroby, podróży, zamknięcia kościoła itp. nie może odprawić Drogi Krzyżowej wg podanych warunków – zyskuje odpust zupełny, jeśli przynajmniej przez pół godziny odda się pobożnemu czytaniu albo rozważaniu Męki Pana Jezusa.
Za odmówienie cząstki Różańca (czyli 5 dziesiątków) w kościele, w publicznej kaplicy, w rodzinie, w społeczności zakonnej, w stowarzyszeniu publicznym. Inne warunki:
trzeba odmówić 5 dziesiątków bez przerwy;
do modlitwy ustnej trzeba dodać rozmyślanie tajemnic różańcowych;
przy publicznym rozważaniu Różańca trzeba zapowiadać odmawiane tajemnice według przyjętego zwyczaju. Odpusty zupełne, które można uzyskać w oznaczonych dniach:
Za pobożne, publiczne odmówienie hymnu Veni Creator w dniu 1 stycznia i w uroczystość Zesłania Ducha Świętego (odpust cząstkowy za pobożne odmówienie tego hymnu w inne dni).
Za pobożne odmówienie po przyjęciu Komunii św. modlitwy „Oto ja” przed obrazem Pana Jezusa Ukrzyżowanego, w każdy piątek Wielkiego Postu (za odmówienie tej modlitwy w inne dni roku w podobnych warunkach – odpust cząstkowy).
Za pobożne i uroczyste odmówienie „Przed tak Wielkim Sakramentem” z wezwaniem i modlitwą w Wielki Czwartek i w uroczystość Bożego Ciała (w innych okolicznościach – cząstkowy).
Za pobożny udział i ucałowanie Krzyża w Wielki Piątek.
Za odmówienie w jakiejkolwiek używanej formule przyrzeczeń Chrztu Świętego:
w czasie nabożeństwa w wigilię Wielkanocy;
w rocznicę chrztu (w inne dni – odpust cząstkowy).
Za pobożne, publiczne odmówienie aktu wynagrodzenia „Jezu Najsłodszy” w uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa (inne dni – odpust cząstkowy).
Za pobożne ucałowanie przedmiotu kultu religijnego (krzyża, różańca, szkaplerza, medalika) poświęconych przez papieża lub biskupa, oprócz odpustów cząstkowych, wierny może uzyskać odpust zupełny w uroczystość Apostołów Piotra i Pawła, gdy odmówi dodatkowo wyznanie wiary.
Za pobożne publiczne odmówienie aktu oddania się rodzaju ludzkiego Jezusowi Chrystusowi w uroczystość Chrystusa Króla (w inne dni – odpust cząstkowy).
Za pobożne nawiedzenie cmentarza i równocześnie pomodlenie się za zmarłych, chociażby tylko w myśli, w dniach od 1 do 8 listopada, można codziennie uzyskać odpust zupełny, który można ofiarować jedynie za zmarłych).
Za pobożne nawiedzenie kościoła lub kaplicy oraz odmówienie „Ojcze nasz” i „Wierzę w Boga” w Dniu Zadusznym. Odpust ten można ofiarować tylko za zmarłych.
Za publiczne odmówienie hymnu „Ciebie Boże wysławiamy” w ostatni dzień roku jako podziękowanie Panu Bogu za otrzymane łaski (za podziękowanie w inne dni – odpust cząstkowy).
Za przyjęcie Pierwszej Komunii Św., albo za pobożny udział w ceremonii Pierwszej Komunii Św.
Odpustu zupełnego może dostąpić kapłan, który odprawia I Mszę św. i wierni, którzy w niej uczestniczą.
Za udział z pobudek religijnych w uroczystym nabożeństwie eucharystycznym, odbywanym na zakończenie Kongresu Eucharystycznego.
Za odprawienie rekolekcji przynajmniej przez 3 dni.
Za pobożny udział w kilku naukach misyjnych i uroczystym ich zakończeniu.
Za przyjęcie z pobożnym usposobieniem błogosławieństwa papieskiego Urbi et Orbi (nawet przez radio lub telewizję).
Za pobożne nawiedzenie jednej z czterech bazylik większych w Rzymie:
w uroczystość Patrona Bazyliki;
w każde święto de praecepto;
raz w roku w dniu wybranym przez wiernego.
Za udział w nabożeństwie porannym lub wieczornym w kościele stacyjnym w Rzymie, w dniu oznaczonym w mszale rzymskim.
Za udział w nabożeństwie podczas pasterskiej wizytacji.
Za nawiedzenie kościoła parafialnego w dniu święta tytularnego i w dniu 2 sierpnia (Matki Boskiej Anielskiej).
Za nawiedzenie kościoła, w którym odbywa się synod diecezjalny.
Za pobożne nawiedzenie kościoła lub ołtarza w dniu jego konsekracji.
Za pobożne nawiedzenie kościoła lub kaplicy zakonnej w dniu święta Założyciela zakonu.
Jeżeli nie ma kapłana, który udzieliłby umierającemu sakramentów i odpustu zupełnego, to Kościół mu je udzieli w momencie śmierci, jeżeli jest odpowiednio dysponowany i o ile za Życia miał zwyczaj odmawiania jakichkolwiek modlitw. Do uzyskania tego odpustu chwalebną jest rzeczą posługiwać się krucyfiksem lub krzyżem. Taką odpowiednią dyspozycją w godzinie śmierci jest stan łaski uświęcającej i wolność do przywiązania do jakiegokolwiek grzechu, nawet lekkiego. Kościół zachęca wiernych, aby ofiarowali uzyskiwane odpusty za zmarłych, przez co uzyskają odpust zupełny dla siebie w godzinie śmierci. Należy pamiętać, Że odpusty zupełne jak i cząstkowe można uzyskać tylko za siebie lub za zmarłych, nie można ich natomiast ofiarować za Żywych.
WYKAZ ODPUSTÓW CZĄSTKOWYCH
Chcąc uzyskać odpust cząstkowy należy pamiętać o trzech warunkach ogólnych:
Wierny dostępuje odpustu cząstkowego, jeśli w czasie spełniania swoich obowiązków i w trudach Życia wznosi myśli do Boga z pokorą i ufnością, dodając w myśli jakiś akt strzelisty, np. „Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami”.
Jeśli wierny powodowany motywem wiary przyjdzie z pomocą potrzebującym współbraciom, pomagając im osobiście lub dzieląc się z nimi swoimi dobrami, uzyskuje odpust cząstkowy.
Gdy wierny w intencji umartwiania się, odmówi sobie czegoś godziwego, a przyjemnego dla siebie, uzyskuje odpust cząstkowy. Warunek ten ma zachęcić wiernych do praktykowania dobrowolnych umartwień.
Przykłady bardziej znanych modlitw, do których odmawiania przywiązane są odpusty cząstkowe:
Anioł Pański,
Duszo Chrystusowa,
Wierzę w Boga,
Psalm 129,
Litanie zatwierdzone dla całego Kościoła (obecnie 6),
Pomnij o Najdobrotliwsza Panno Maryjo,
Wieczny odpoczynek,
Witaj Królowo,
Pod Twoją obronę,
Ciebie Boga wysławiamy,
Stworzycielu Duchu przyjdź,
Magnificat,
odmawianie Różańca Św.,
odprawienie Drogi Krzyżowej,
nawiedzenie Najświętszego Sakramentu,
odwiedzenie kościoła lub cmentarza z modlitwą za Ojca Św. i zmarłych
oraz za samo uczynienie znaku Krzyża Św.
Odpust zupełny można uzyskać tylko jeden raz w ciągu doby, jednak w momencie śmierci wierny może uzyskać odpust zupełny, chociaż tego dnia uzyskał już wcześniej inny odpust zupełny. Natomiast odpustów cząstkowych można wiele uzyskać w ciągu każdego dnia.